Comunicación do informe oral e cita da xurisprudencia

Por Oscar León
Twitter @oscarleon_abog

Entre os procesos de comunicación do letrado atopamos os que se desenvolven durante a súa intervención no xuízo oral, entre os queaca presentación do informe oral. E así o afirmamosaca, xa que a súa finalidade non é outra que a de arroxar luz en relación cos feitos e fundamentos xurídicos nos que as partes sustentan as súas pretensións unha vez realizadas as probas pertinentes, o que loxicamente implica un razoamento baseado en argumentos de técnica xurídica nos que debe utilizar a cita a leis, a doutrina e a xurisprudencia.

Precisamente a cita deste último constitúe unha cuestión moi debatida, pois segundo como se realice a súa exposición, o informe oral pode ser ben seco ou atractivo, o que pode motivar a ansiosa captación ou a temida perda de atención do xuíz respectivamente.

Dito isto, a continuación este post será o propósito de expor a miña posición sobre como se debe facer a cita da xurisprudencia durante a presentación do informe oral, sinalando tamén aquelas formas que considero incorrectas, partindo todas elas de que cada informe oral Debe contar coas notas de concreción, claridade, brevidade, estrutura e unha construción flexible e atractiva, xa que deste xeito gozará da harmonía necesaria para cumprir a súa función de soporte argumentativo, e con iso manterá e reforzará a atención do xuíz. , e o que é máis importante, pode, debido á súa forza de convicción, ser tido en conta por el para argumentar a súa resolución.

En base a isto, a cita da xurisprudencia durante a presentación do informe debe ser:

• Actual: temporalmente axeitado aos feitos discutidos.
• Apropiado ou contextualizado: aplicable á controversia.
• En concreto: centrado en contidos breves, concisos e suficientemente explícitos.
• Excepcional ou puntual: no sentido de contribución específica e precisa aos aspectos argumentativos máis importantes da materia.
• Referencia de palabras a vista nun guión y na medida do posible, non ler, aínda que en parágrafos breves e elocuentes, unha lectura chama a atención e facilita a comprensión da súa correspondencia co caso.
• Dito naturalmente, sen ningún dogmatismo: xa que o xuíz coñece o dereito, e presúmese que coñece a citada xurisprudencia (o que quizais non teña coñecemento sería a viabilidade da súa aplicación ao caso, verdadeiro obxecto de persuasión do informe).
• Se a cita non é de xurisprudencia senón de sentenzas das nosas Audiencias Provinciais, É preferible citar sentenzas da xurisdición na que se actúa.

Pola contra, unha cita deficiente ou incorrecta sufriría as seguintes deficiencias:

• Obsoleto: substituída por unha doutrina posterior que a fai inaplicable ou con pouca forza de convicción.
• Inadecuado ou descontextualizado: non aplicable á polémica, e sen forza persuasiva.
• Extenso: mediante a incorporación ao informe dun contido moi amplo das citadas frases.
• Xeneralizado: de xeito que a argumentación do informe se constrúe sobre a base de continuas referencias á xurisprudencia (non é de recibo citar unha xurisprudencia ampla para fundamentar a presunción de inocencia...). Así mesmo, deberá prohibirse a reiteración das sentenzas xa citadas na denuncia ou na contestación.
• Ler na súa totalidade durante a presentación do informe.
• expresado dogmáticamente
• Citar sentenzas de Audiencias Provinciais dictadas en xurisdicións distintas á nosa. cando hai sentenzas que trataron o asunto.

En definitiva, un bo informe oral é un informe ben argumentado, e non cabe dúbida de que a cita da xurisprudencia dálle máis solvencia e convicción ao informe, posto que estamos ofrecendo ao xuíz material para que lle axude a fundamentar a súa sentenza. Aínda que o aforismo Da mihi factum, dabo tibi ius segue plenamente vixente, e baseándose na enorme casuística xurisprudencial existente, unha boa cita da xurisprudencia arroxará luz que pode ser benvida para ilustrar o contido da argumentación final da sentenza.